Ουκ ολίγες φορές, αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν περιγράψει τα τελευταία χρόνια την Ιρλανδία σαν τη χώρα υπόδειγμα που, χάρη στην πολιτική άγριας λιτότητας και απελευθέρωσης της αγοράς που έχει υιοθετήσει, κατάφερε το 2014 να «βγει ξανά στις αγορές»  -και άλλα παρεμφερή.

Η πρόσφατη απόφαση της έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη συμφωνία ανάμεσα στην πολυεθνική Apple και την Ιρλανδία ήταν απόλυτα διαφωτιστική για το ποια είναι η πραγματικότητα πίσω από τα παραμύθια.

Από το 1991, η Apple δηλώνοντας σαν έδρα της στην Ευρώπη την Ιρλανδία, είχε πετύχει να φορολογούνται τα κέρδη της (από τις πωλήσεις της εκτός νοτίου και βορείου Αμερικής) με ποσοστό 2%. Αυτό το ήδη τραγικό ποσοστό, μέσα από μια σειρά μυστικές συμφωνίες, το 2003 έπεσε στο 1% για να καταλήξει στο 0,005% το 2014! Με αυτόν τον τρόπο η πολυεθνική πέτυχε να πληρώνει στο ιρλανδικό κράτος για κάθε ένα εκατομμύριο ευρώ καθαρών κερδών το ποσό των 50 ευρώ!

Το ότι η Ιρλανδία ήδη εδώ και τρεις δεκαετίες είχε εξελιχθεί σε ένα φορολογικό παράδεισο για την Apple και άλλες εταιρίες, όχι κάπου στον Ειρηνικό, αλλά μέσα στην Ευρώπη δεν ήταν κάτι το άγνωστο. Η Ιρλανδία, μέλος στην ΕΟΚ από το 1973, έγινε μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας ήδη συνάψει συμφωνία με την Apple. Μια συμφωνία που ερχόταν σε απόλυτη συμφωνία με τα νεοφιλελεύθερα δόγματα για απόλυτη μείωση της φορολογίας στα κέρδη, για χάρη υποτίθεται της «ανάπτυξης» και ενάντια στους «κρατικούς παρεμβατισμούς» -φτάνει να είναι υπέρ των καπιταλιστών- που σημάδεψαν την πολιτική της ΕΕ ήδη από τη συμφωνία του Μάαστριχτ.

Ταχύτητα

Σε αντίθεση με τη συνήθη ταχύτητα που τα στελέχη της ΕΕ ανακαλύπτουν και καταγγέλλουν μαινόμενοι αποφάσεις που αφορούν ζητήματα όπως για παράδειγμα η διακοπή της έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ των μη ηλεκτροδοτούμενων σπιτιών στο τελευταίο κορφοβούνι ή ξερονήσι της Ελλάδας (ή της Ιρλανδίας), χρειάστηκαν μόλις ένα τέταρτο του αιώνα και τρία χρόνια «έρευνας» της σχετικής επιτροπής προκειμένου να υπάρξει αυτή η απόφαση σήμερα. Κάτι δεν καθιστά την ΕΕ ταξικά «δικαιότερη».

Πρόκειται για μια απόφαση που έχει να κάνει με μια σειρά από παράγοντες: Τις διαστάσεις και την κατακραυγή (βλέπε στις διπλανές στήλες τις προσπάθειες εδώ και χρόνια των σοσιαλιστών ακτιβιστών και βουλευτών να ανοίξουν το θέμα). Την παρούσα κατάσταση των εμπορικών σχέσεων και ανταγωνισμών ανάμεσα στις ΗΠΑ και τις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα μετά και την διαφαινόμενη αποτυχία της ΤΤΙP (η αμερικάνικη κυβέρνηση έχει δηλώσει την αντίθεσή της στην απόφαση της ΕΕ για την Apple). Αλλά και με τις αντιθέσεις που υπάρχουν στην κορυφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω στις επιπτώσεις που μπορεί να έχει πάνω σε μια σειρά από συμφέροντα, η δυνατότητα σήμερα αμερικάνικων, αύριο βρετανικών ή και ευρωπαϊκών κολοσσών να αντιμετωπίζουν τέτοιου τύπου ευνοϊκή μεταχείριση.

Όλα αυτά βέβαια δεν αναιρούν τον κύριο άξονα της πολιτικής της ΕΕ που, όπως και στους άλλους τομείς, όταν φτάνει στην φορολογία, απλά χαρίζεται στους καπιταλιστές. Είτε γιατί έχουν το απόλυτο ελεύθερο να δηλώνουν όπου θέλουν την έδρα τους, όπως η Coca Cola 3E που πριν από μερικά χρόνια μετέφερε την έδρα της από την Ελλάδα στην Ελβετία. Αλλά κυρίως, γιατί, το ίδιο καθεστώς φορολόγησης στα κράτη της ΕΕ τους αφήνει στο απυρόβλητο, ενώ χαρατσώνει μέχρι θανάτου όλους τους υπόλοιπους.

Στοιχεία

Αυτό φαίνεται ολοκάθαρα και από τα στοιχεία που έβγαλε στη δημοσιότητα η έκθεση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων για τον Ιούνιο του 2016, σύμφωνα με την οποία το 61% των φορολογικών εσόδων αυτού του μήνα προήλθε από έμμεσους φόρους (2,1 δις ευρώ) –δηλάδή τον ΦΠΑ και τους άλλους φόρους κατανάλωσης, που καλούνται να πληρώσουν οι άνεργοι, οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι συνταξιούχοι και όλοι οι υπόλοιποι, έναντι 39% που προήλθε από άμεσους που συνδέονται με την περιουσία, το εισόδημα και τα κέρδη (1,404 δις ευρώ). (Τα αντίστοιχα ποσοστά τον Ιούνιο του 2015 ανέρχονταν σε 56,1% οι έμμεσοι και 43,9% οι άμεσοι).

Αλλά όταν πάει να αναλύσει κανείς αναλυτικά τους άμεσους φόρους που πληρώθηκαν τον Ιούνιο του 2016 διαπιστώνει ότι και εκεί, σε ένα σύνολο εισπραγμένων φόρων 1,404 δις ευρώ, ένα μεγάλο κομμάτι τους αφορά στα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ και τους Φόρους Εισοδήματος και περιλαμβάνουν ξανά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που έχει ένα σπίτι, ένα χωράφι, ένα μισθό ή μια σύνταξη.

Αν πάμε πιο συγκεκριμένα στα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος, αυτά διαμορφώθηκαν σε 986 εκατομμύρια ευρώ τον Ιούνιο του 2016 έναντι 745,33 εκ. ευρώ τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους. Η αύξηση των εσόδων από φόρους στο εισόδημα κατά 240,67 εκατομμύρια ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 126,24 εκατομμύρια ευρώ ενώ από τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων, δηλαδή κυρίως των εταιριών, κατά 113,42 εκατομμύρια ευρώ.

Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής που στα χαρτιά και στην πράξη υποχρεώνει τον άνεργο να πληρώσει 23% φόρο στο ψωμί στο φούρνο ενώ τους καπιταλιστές τους φορολογεί με 29% επί των κερδών στα χαρτιά για να εισπράξει στην πράξη λίγα ψίχουλα –βάλτε στην άκρη τις εφοπλιστικές εταιρίες και τις off shore που δεν πληρώνουν μια.

Το σκάνδαλο της Apple δεν είναι μόνο Ιρλανδικό

«Πάρτε τα 13 δις ευρώ της Apple»!  Kάτω από αυτό το σύνθημα οργανώνεται την Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου, κινητοποίηση στο Δουβλίνο στην Ιρλανδία, ενώ ανάλογη κινητοποίηση αναμενόταν και στο βορρά στο Μπέλφαστ, την περασμένη Δευτέρα. Είναι η άμεση απάντηση στην κυβέρνηση της Ιρλανδίας να αρνηθεί να απαιτήσει από την Apple την καταβολή των 13 δις ευρώ που πρότεινε η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ - την απόφαση της οποίας μάλιστα ετοιμάζεται να εφεσιβάλει!

¨Όπως αναφέρει ανάμεσα σε άλλα στο κάλεσμά του για την κινητοποίηση το People Before Profit: «Με αυτά τα λεφτά θα μπορούσαν να χτιστούν 86.000 σπίτια και να λυθεί το πρόβλημα της στέγης για τα επόμενα χρόνια. Η ιρλανδική κυβέρνηση συνωμότησε με την πλουσιότερη εταιρία του κόσμου να ληστέψει τον ίδιο της το λαό από βασικές πηγές που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν σχολεία και νοσοκομεία. Χάρη σε αυτήν την πολιτική η Apple πέτυχε να έχει αποθέματα ρευστού μεγέθους 200 δις δολαρίων στη Νεβάδα και έγινε μια από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές. Τα κόμματα Fine Gael και Fianna Fail θέλουν να ασκήσουν έφεση στην απόφαση της επιτροπής γιατί είναι αποφασισμένοι να διατηρήσουν την φήμη της Ιρλανδίας σαν φορολογικό παράδεισο. Να απαιτήσουμε από την κυβέρνηση να πάρει τους φόρους από την Apple, να προσέξει το λαό και όχι τις πολυεθνικές φοροφυγάδες!» 

Κατεστημένο

«Το κράτος έχει ήδη ξοδέψει ένα εκατομμύριο ευρώ για να διατηρήσει αυτό το κατεστημένο» δήλωσε ο βουλευτής του ιρλανδικού κοινοβουλίου Richard Boyd Barrett, εκλεγμένος με το μέτωπο People Before Profit-Αnti Austerity Alliance «Η ΕΕ απλά επιβεβαίωσε αυτό που η Αριστερά στην Ιρλανδία υποστηρίζει εδώ και πολλά χρόνια και η κυβέρνηση με επιμονή αρνιόταν ότι συμβαίνει. 

Το μέγεθος του κουκουλώματος αυτού του σκανδάλου είναι πραγματικά θεαματικό. Το κατεστημένο στην Ιρλανδία, όχι μόνο η τωρινή κυβέρνηση της οποίας ηγείται το Fine Gae, αλλά και το Fianna Fail και το Labour Party – όλοι τους είχαν συνταχτεί προκειμένου στο πέρασμα των χρόνων να προστατεύουν τις πολυεθνικές.

Το 2013 είχα υποβάλει αίτημα σε μια ειδική υποεπιτροπή να έρθουν και να εξεταστούν σε αυτήν η Apple, η Google, το Facebook και άλλες πολυεθνικές που φορολογούνταν με παρόμοιο τρόπο. Όλοι οι εκπρόσωποι των Fine Gael, Fianna Fail, Labour και μερικοί δεξιοί ανεξάρτητοι συντάχτηκαν να ψηφίσουν ενάντια και μάλιστα έκλεισαν και τις κάμερες για να μη γίνουν γνωστά αυτά στο κοινό»!

 Γιώργος Πίττας